Het thema 'Veerkrachtige, rechtvaardige samenleving' wil ook de vraag beantwoorden hoe welzijn van alle burgers in een stabiele samenleving bevorderd kan worden.
Binnen het onderzoek van het IP-thema Veerkrachtige, rechtvaardige samenleving zijn drie subthema's opgesteld:
De UvA stimuleert onderzoek op het gebied van deze thema's door middel van het uitgeven van seed grants en beurzen voor midsize projecten. Doel is meer inzicht te krijgen in hoe de weerbaarheid van een samenleving in de meest brede zin van het woord kan worden bevorderd. Hierbij is oog voor beleidsontwikkeling, als ook voor de kwaliteit van de instituties (bv. parlement, overheidsapparaat, politie en leger, rechtspraak).
Vanuit het programma themagerichte samenwerking zijn de ambities voor dit thema vertaald naar concrete onderzoeksprojecten. In de zomer van 2022 zijn budgetten toegekend voor opstartprojecten, die inmiddels zijn uitgevoerd. In april 2023 zijn budgetten toegekend voor zogenoemde midsize en seed grant projecten.
Seed grant projecten brengen UvA-wetenschappers van verschillende faculteiten samen om te werken aan kleinschalige, innovatieve, interfacultaire onderzoeksprojecten of de voorbereiding van subsidievoorstellen.
Midsize projecten bouwen voort op bestaande onderzoekssamenwerking tussen UvA-wetenschappers van verschillende faculteiten. Ook is sprake van samenwerking met een of meer niet-academische partners.
Onderstaand volgt een overzicht van projecten voor het thema Veerkrachtige, rechtvaardige samenleving.
Het project richt zich specifiek op de relatie tussen klimaatverandering en gedwongen migratie (ontheemding). Het project verricht collaborative research tussen vier faculteiten van de UvA (FMG, FNWI, FGW, FEB) en een selecte groep internationale en maatschappelijke partners. Intellectueel gezien transformeert het project het begrip van 'klimaatmigratie' door kritisch te kijken naar het raakvlak tussen de aard van het fenomeen en de inspanningen om het te begrijpen en erop te reageren. Institutioneel gezien bouwt het project aan een breed transdisciplinair netwerk van samenwerkingen op het gebied van gedwongen migratie, dat zich uitstrekt over de UvA en mogelijk andere Nederlandse universiteiten en internationale academische wereld, en overheids-, communicatie- en belangenbehartigingspartners.
Het is van groot maatschappelijk belang om te begrijpen waarom democratisch verval plaatsvindt en hoe het kan worden voorkomen. Toch weten we weinig over de informele grondslagen van de democratie onder burgers en vooral onder politieke elites. Dit is verrassend omdat democratische normen essentieel zijn voor het goed functioneren van de democratie en juist deze normen in toenemende mate onder druk staan. Dit project vult deze leemte en verschaft nieuwe inzichten over hoe we de democratie weerbaarder kunnen maken. Daartoe bestuderen de onderzoekers hoe acceptatie van democratische normen door burgers en elites ontstaat, welke factoren daarvoor bepalend zijn en hoe krachtig de acceptatie van democratische normen is onder burgers en elites in Europa, Azië en Noord-Amerika.
De onderzoekers zullen instrumenten ontwikkelen om de democratie te versterken, papers publiceren, bijeenkomsten met beleidsmakers organiseren en samenwerken met verschillende partners, zoals het Nederlandse ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, European Democracy Hub, Center for Policy Research, Observer Research Foundation, George Washington University en 'Stichting Grondwet op de basisschool'.
Dit project is gericht op een dieper begrip en preciezere meting van stedelijke marginalisering vanuit het perspectief van burgers in Amsterdam, met behulp van een welzijnseconomie-lens die veiligheid, sociale cohesie en duurzaamheid omvat.
De onderzoekers willen laten zien hoe burgers, de gemeente en lokale bedrijven veerkrachtigere buurten kunnen bouwen door het welzijn in de gemeenschap en de lokale economie te versterken. Het project wil bijdragen aan de democratisering van stedelijk beleid door bottom-up indicatoren te ontwikkelen voor de basisbehoeften en prioriteiten van gemarginaliseerde groepen die zich slecht vertegenwoordigd voelen in stedelijke statistieken en beleid dat zich richt op de formele economie.
De onderzoekers werken in co-creatie met burgergroepen in drie buurten in Amsterdam, de Masterplannen, de gemeente, NGO's, lokale bedrijven en verschillende sociale initiatieven (Stichting SES, Vrouwengroep Venserpolder, Soul.com).
Naarmate het maatschappelijke debat over diversiteit toeneemt, proberen veel sectoren een bijdrage te leveren aan meer representatieve en etnisch diverse design en inhoud van media. Vooral sectoren die zich richten op technologie en nieuwe media, bereiken vaak een aanzienlijk aantal mensen met hun diversiteitsinspanningen.
Maar onderzoek naar representatie in technologie en nieuwe media is schaars. Inzicht in hoe deze inspanningen worden ervaren door leden van verschillende etnische achtergronden is belangrijk, omdat het niet alleen informatie oplevert over "goede diversiteitspraktijken", maar ook directe gevolgen heeft voor de samenleving. Het simpelweg vergroten van diversiteit doet geen recht aan de complexiteit van dergelijke inspanningen en kan leiden tot mogelijke ongewenste effecten.
Dit project wil aan dit belangrijke onderwerp bijdragen door inzicht te geven in hoe minderheids- en meerderheidsgroepen de huidige representatie- en diversiteitsinspanningen ervaren, en door best practices voor bedrijven en regelgevers te identificeren. De onderzoekers zullen inhoudelijke expertise uit marketing, communicatie, media- en consumentenpsychologie en technologie-ethiek combineren in een multi-methodische aanpak (kwalitatief onderzoek; online/laboratorium experimenten).
Ondanks het potentieel van digitale hulpmiddelen, lijken groepen die in kwetsbare omstandigheden leven minder te profiteren van de opkomst van digitale gezondheid. Toch heeft iedereen recht op gezondheidszorg. Met digitale gezondheid wil deze onderzoeksgroep de ongelijkheid op gezondheidsgebied verminderen en de gezondheid en het welzijn van kwetsbare bevolkingsgroepen, met name migranten, verbeteren. Een gezonde bevolking zal tegelijkertijd van invloed zijn op een gezonde beroepsbevolking en de zorgkosten die samenhangen met een slechte gezondheid verminderen.
Aan de UvA willen de onderzoekers een multidisciplinair samenwerkingsnetwerk ontwikkelen gericht op 'Digital Health for All'. Dit netwerk moet uitgroeien tot een internationaal erkend centrum voor inclusieve digitale gezondheid, met een open-access infrastructuur voor onderzoeksgegevens en onderwijs in verschillende curricula om de kennis te verbeteren.
Het projectteam werkt samen met partners, zoals de Nederlandse overheid, Gemeente Amsterdam en NGO's op het gebied van gezondheidszorg voor migrantenpopulatie.
Arbeidsmigranten zonder papieren vormen een groeiende factor in de Nederlandse stedelijke economie. Dit project brengt onderzoekers, studenten en maatschappelijke partners samen om te onderzoeken hoe deze migranten manoeuvreren, speculeren en ondernemerskansen creëren terwijl ze illegaal in de Nederlandse samenleving leven.
De onderzoekers zullen twee van de grotere gevestigde groepen van dergelijke werknemers in de Randstad bestuderen: Indonesiërs en Brazilianen. De methodologie omvat interviews, levensgeschiedenissen, observatie en enquêtes.
Het projectteam wil een interfacultair onderzoeksnetwerk ontwikkelen over informele economieën en werknemers zonder papieren. Ook willen ze multidisciplinair onderwijs ontwikkelen, verschillende wetenschappelijke publicaties uitbrengen, samenwerken met partners en een vervolgvoorstel schrijven.
Projectteam:
De UvA gebruikt cookies voor het meten, optimaliseren en goed laten functioneren van de website. Ook worden er cookies geplaatst om inhoud van derden te kunnen tonen en voor marketingdoeleinden. Klik op ‘Accepteren’ om akkoord te gaan met het plaatsen van alle cookies. Of kies voor ‘Weigeren’ om alleen functionele en analytische cookies te accepteren. Je kunt je voorkeur op ieder moment wijzigen door op de link ‘Cookie instellingen’ te klikken die je onderaan iedere pagina vindt. Lees ook het UvA Privacy statement.